Yüksek faizler iş tarafını dövize çevirdi
TL cinsinden ticari kredi faiz oranlarının yüzde 51 seviyesinde olması, finansman ihtiyacı olan şirketlerin son yıllarda kaçındıkları döviz kredilerini yeniden tercih etmelerine yol açtı. BDDK verilerine göre döviz kredileri son 4 haftada 1,5 milyar dolar artarken, TL ticari kredi büyümesindeki ivme kaybı devam ediyor.
Yeni ekonomi yönetimi ve Merkez Bankası’nın uygulamaya koyduğu sıkı para politikası ve sadeleştirme adımlarıyla bankacılık sektöründe kredi ve mevduat faizleri arttı. Merkez Bankası’ndan alınan bilgilere göre, 3 Kasım haftası itibarıyla kurumsal kredi kartları ve kredili mevduat hesapları hariç TL ticari kredi faiz oranı yüzde 50,74’e yükseldi. Son 20 yılın en yüksek seviyesine ulaşan TL ticari kredi faizleri firmaların iştahını kabartırken, son haftalarda döviz kredilerinde hareketlilik yaşanıyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 3 Kasım haftasında ticari döviz kredileri 126,9 milyar dolara yükseldi. Yüksek TL faiz ortamında döviz kredilerinin kredi kullananlar için yeniden cazip hale geldiğini vurguladı. Bankacılık departmanı kaynaklarından elde edilen döviz geliri.
TİCARİ KREDİ FAİZLERİNDE HAFTALIK ARTIŞ: 1,81 PUAN
Merkez Bankası, siyasi faiz oranını Haziran ayından bu yana 26,5 puanlık artışla yüzde 35’e çıkardı. Bu dönemde hem bireysel hem de ticari kredi faiz oranlarında artış yaşanırken, son dönemde atılan sadeleştirme adımlarıyla birlikte bu yükselişe, geriden de olsa, mevduat faizleri eşlik etti. Merkez Bankası’ndan alınan bilgiye göre, 3 Kasım haftasında tüketici kredisi faizi yüzde 60,21’e yükselirken, TL ticari kredi faizi yüzde 51,14’e ulaştı. Ekim ayı başından Kasım ayı başına kadar bireysel kredi faiz oranlarında hafif bir düşüş yaşansa da, ticari kredi faiz oranlarında Kasım ayına sert bir yükselişle başlandı. Kurumsal kredi kartları ve kredili mevduat hesapları hariç TL ticari kredi faizleri de yüzde 50,74’e yükseldi. Bu, 27 Ekim haftasındaki yüzde 48,93 seviyesinden 1,81 puanlık bir artış anlamına geliyor. Merkez Bankası’nın son sadeleştirme adımının ardından 3 aya kadar vadeli mevduat faiz oranları da arttı ve 3 Kasım’dan itibaren yükselişe geçti. önceki haftaya göre 2,78 puan artarak yüzde 44,5’e ulaştı. Toplam TL mevduat faizi 2,55 puan artarak yüzde 40,08’e yükseldi.
KAMU VE ÖZEL ALANDA TİCARİ KREDİ BÜYÜMESİ FRENDE
Özellikle ticari kredi faiz oranlarındaki yükseliş de kredi iştahını köreltti. Merkez Bankası verilerine göre, kur etkilerinden arındırılmış 13 haftalık yıllık ticari kredi büyümesi 3 Kasım haftasında yüzde 18,94’e geriledi. Bir önceki hafta ise yüzde 20,5 seviyesindeydi. Kamu bankalarında 13 haftalık yıllıklandırılmış ticari kredi büyümesi yüzde 20,93’e gerilerken, 27 Ekim haftasında büyüme yüzde 22,5 oldu. Özel bankalarda ise Ekim ortasından bu yana hızlanan ticari kredilerdeki büyüme yüzde 22,5 oldu. 3 Kasım haftasında yeniden frene bastı. Özel bankalarda kur etkisinden arındırılmış 13 haftalık yıllık ticari kredi büyümesi 3 Kasım haftasında yüzde 16,47’ye geriledi. Bankacılık sektöründe toplam kredi büyümesi de yüzde 21,4’ten geriledi 27 Ekim haftasında yüzde 20,26’ya, 3 Kasım haftasında ise yüzde 20,26’ya yükseldi.
BDDK bilgileri TL ticari kredi hacminde bir miktar artış olduğunu gösteriyor. 3 Kasım haftasında TL ticari kredi hacmi önceki haftaya göre 18,1 milyar lira artarak 4 trilyon 950 milyar 33 milyon dolara ulaştı. 27 Ekim haftasında 20 Ekim haftasına göre 50,4 milyar lira artış yaşandı. 20 Ekim haftasında 13 Ekim haftasına göre 28,3 milyar lira artış yaşandı. TL’de haftalık artış- cinsinden ticari krediler seçim öncesine göre oldukça ivme kaybetmiştir.
YABANCI PARA KREDİLER 4 HAFTADA 1,5 MİLYAR DOLAR ARTTI
Ticari kredi faizlerinin yüksek olması, döviz geliri ve kredi ihtiyacı olan özel sektörün döviz kredisine yönelmesine neden oldu. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, döviz kredileri 3 Kasım haftasında 126 milyar 884 milyon dolara yükseldi. Döviz ticari krediler ise hafta sonunda 133,4 milyar dolar seviyesinde yer aldı. Geçen yıl özellikle haziran ayından bu yana düşüş göstererek ekim ayı başında 125,4 milyar dolara geriledi. Son 4 haftada döviz kredilerinde kesintisiz bir artış yaşandı. 6 Ekim’de 125,4 milyar dolara düşen döviz ticari krediler, 13 Ekim’de 125,46 milyar dolara, 20 Ekim’de 125,95 milyar dolara, 27 Ekim’de ise 126,4 milyar dolara yükseldi. 3 Kasım’da 126,88 milyar dolar aşıldı. 4 haftada 1,5 milyar dolarlık artış gözlendi. Bankacılık bölümü kaynakları, ticaret ve yatırımın finansmanında döviz geliri olan firmalar için döviz kredilerine her zaman talep olduğunu belirterek, TL kredi kullanımının sadece gevşek para politikası nedeniyle özel sektör için daha karlı hale geldiğini hatırlattı. Kaynaklar, para politikasının ortodoks ve piyasa koşullarına uygun olarak yeniden uygulamaya konması nedeniyle döviz kredilerinin daha çok kullanıldığını vurgulayarak, “Aslında TL’nin yüksek faizle kullanılmasına yönelik iştah azaldı. “Kısacası döviz geliri olanlar için döviz kredisi yeniden cazip hale geldi” dedi.
